energiebronnen
De verbranding van kolen, olie en gas veroorzaakt luchtvervuiling en CO₂-uitstoot. Daarnaast maakt het dat we handel moeten drijven met onfrisse landen. Daarom zijn we op zoek naar lokale, duurzamere bronnen van energie om onze woningen en bedrijven mee te verwarmen en van elektriciteit te voorzien. Maar welke bronnen zijn duurzaam, en welke bronnen worden gebruikt in Regio Amersfoort? Hieronder lees je wat alle energiebronnen inhouden en voor welke energiebronnen er plannen of ideeën zijn voor Regio Amersfoort.
-
windenergie
Windenergie is schoon en komt uit een bron die nooit opraakt en in Nederland veel aanwezig is. De CO₂-uitstoot is 50 keer lager dan van die van 'grijze' stroom. Windturbines wekken stroom op zonder de lucht te vervuilen, zonder het klimaat te belasten en zonder grondstoffen uit te putten. Er komt wel CO₂ vrij bij tijdens de bouw, bij het onderhoud en de afbraak van de windturbines. Want daarvoor is energie nodig uit fossiele brandstoffen. Maar over de hele levensduur is die uitstoot erg laag. Tijdens 3 tot 6 maanden draaien, wekt een windturbine evenveel energie op als er nodig is voor de bouw, het onderhoud en de afbraak. Een windmolen gaat zo'n 20 jaar mee.
Windturbines kunnen negatieve effecten op de natuur hebben, vooral op vogels. Het aantal botsingen tussen vogels en windturbines valt mee, als je dit vergelijkt met bijvoorbeeld de gevolgen van het verkeer. Belangrijker dan botsingen is de verstoring door windturbines van voedsel-, rust- en broedgebieden. Hoe erg die verstoring is, hangt sterk af van de vogelsoort en de plek waar de windturbine staat. Hiermee wordt rekening gehouden bij de vergunningverlening.
Nadeel van windmolens zijn dat sommige mensen vinden dat ze het uitzicht verpesten. Windturbines kunnen ook slagschaduw veroorzaken als de zon laag aan de hemel staat of geluidsoverlast veroorzaken. Geluidsoverlast komt vooral 's nachts voor, als het een beetje waait en er weinig omgevingslawaai is. Om deze reden stelt de overheid momenteel nieuwe geluidsnormen op voor windturbines. Op dit moment staan er nog geen windmolens in de Regio Amersfoort. In de RES zijn wel zoekgebieden aangewezen om te onderzoeken of daar windmolens mogelijk en/of wenselijk zijn.
-
zonne-energie
De zon is een schone energiebron die nooit opraakt. Je kunt zelf de energie van de zon benutten met zonnepanelen of een zonneboiler op je dak. Het opwekken van zonne-energie gebeurt ooak op veel grotere schaal: van zonnevelden zoals in Eemnes of Amersfoort, of op grote bedrijfsdaken. Ook particulieren kunnen zonnepanelen op hun daken leggen. Daarmee kunnen ze voorzien in hun eigen stroom. Wat ze teveel aan stroom opwekken, kunnen ze terug leveren, en daarmee verkopen aan het net.
Door de hoge energieprijs wordt de terugverdientijd van zonnepanelen steeds korter, op dit moment is dat ongeveer 6 jaar. Zonnepanelen gaan een jaar of 25 mee. Als er geen andere kosten zouden zijn, dan heb je na het terugverdienen nog zo'n 19 jaar gratis stroom. De RES heeft een aantal zoekgebieden in Regio Amersfoort voor zonne-energie aangewezen om te onderzoeken of daar zonnevelden mogelijk zijn. Ook staat in de RES en in de coalitieakkoorden van de gemeenten de ambitie om zoveel mogelijk daken met zonnepanelen vol te leggen.
-
aquathermie
Aquathermie is de verzamelterm voor eht duurzaam verwarmen en koelen met water. Het gaat om warmte en koude uit oppervlaktewater (TEO), afvalwater (TEA) en drinkwater (TED). De warmte opgewekt met water, wordt via een warmtnet vervolgens verspreid over woningen en bedrijven. In Nederland zijn al meer dan 80 gerealiseerde projecten met aquathermie bekend. Op 100 locaties worden de mogelijkheden om aquathermie toe te passen, onderzocht. Eén van die locaties is de Eem. De gemeenten Baarn, Amersfoort, Soest en Eemnes onderzoeken samen de mogelijkheid van warmte uit de Eem.
-
geothermie
Warmte uit onze ondergrond is een duurzame vorm van energie. Voor bodemwarmte hoef je niet diep te boren en deze vorm van energie is op grote én kleine schaal in te zetten. Bijvoorbeeld in kassen en als woningverwarming in onder meer nieuwbouwhuizen. Voor aardwarmte is het nodig om honderden meters tot een paar kilometer diep te boren. Uit de diepte wordt warm water omhoog gepompt. Afhankelijk van de temperatuur kun je die warmte gebruiken voor verwarming of het opwekken van elektriciteit. De gemeente Eemnes onderzoekt Ultra Diepe Geothermie voor het opwekken van elektriciteit.
-
biomassa
Biomassa is de verzamelnaam voor allerlei materialen die breed inzetbaar zijn: van voedsel tot bouwmateriaal. Veel mensen denken bij de term als eerste aan een energiebron. Door biomassa te verbranden, vergisten of vergassen kan energie worden opgewekt. Op dit moment zijn er geen plannen voor een biomassacentrale in Regio Amersfoort. Meer informatie over biomassa.
-
waterstof
Bij het verduurzamen van de energievoorziening in Nederland kan waterstof een belangrijke rol gaan spelen. Waterstof is geen energiebron, maar kan een energiedrager zijn: een stof waarin energie is opgeslagen, die bij verbranding weer vrijkomt. Waterstof is een geurloos en kleurloos gas. Om waterstof te gebruiken, moet het altijd eerst gemaakt worden. Daarvoor is energie nodig. Waterstof neemt een deel van die energie op. Omdat het niet in de natuur voorkomt maar wel energie kan bevatten, noemen we het een energiedrager en geen energiebron.
Waterstof kan heel veel energie bevatten, meer dan elke andere stof. Bij verbranding geeft waterstof de energie vrij om gebruikt te worden. Waterstoffabrieken vragen veel elektriciteit. Op dit moment zijn er plannen voor waterstoffabrieken in industriële gebieden zoals de havens van Rotterdam en Amsterdam. In de stad Amersfoort zijn plannen voor een waterstoftankstation. Meer informatie over waterstof.
-
groen gas
Om klimaatverandering te beperken, is het nodig om afscheid te nemen van fossiele energiebronnen zoals aardgas. Groen gas is een duurzamer alternatief. Dit gas wordt gemaakt van biogas, dat voortkomt uit vergisting van bijvoorbeeld groente-, fruit- en tuinafval en mest. Om groen gas te maken, is eerst biogas nodig. Biogas ontstaat door biomassa, materiaal van dierlijke of plantaardige herkomst, om te zetten in gas. Het ontstane biogas wordt daarna gezuiverd en verbeterd, zodat er groen gas ontstaat.
Groen gas heeft dezelfde eigenschappen en kwaliteit als aardgas. Daarom kan groen gas worden ingezet in het normale gasnet, iets wat niet met biogas kan. Op dit moment zijn er geen plannen voor de inzet van groen gas in Regio Amersfoort.
-
kernenergie
Kernenergie is electriciteit opgewekt uit uranium. Bij de opwekking van kernenergie komt ongeveer evenveel CO₂ vrij als bij de opwekking van wind- of zonne-energie, en dus vele malen minder dan bij fossiele brandstoffen. Toch is er over kernenergie veel discussie: over de noodzaak, kosten, kans op ongevallen en het radioactieve afval. De vraag of kernenergie een oplossing kan zijn, is een vraag voor de rijksoverheid.